วันออกพรรษาเป็นวันปวารณาออกพรรษา
ซึ่งเป็นวันสัญทางพุทธศาสนาวันหนึ่งของไทยเนื่องจากเป็นวันสิ้นสุดในช่วงที่จำพรรษาเป็นระยะเวลา 3 เดือนของพระสงฆ์เถรวาทซึ่งจะเป็นวันที่พระสงฆ์จะทำสังฆกรรมปวารณาออกพรรษากันในวันนี้ วันออกพรรษานั้นจะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 11 จะอยู่ในช่วงเดือนตุลาคม
ความเป็นมาในวันออกพรรษา วันออกพรรษานั้นถือว่าเป็นวันที่พระสงฆ์นั้นต้องปฏิบัติตามพระวินัยสำหรับพระสงฆ์โดยเรียกว่า ปวารณา จัดเป็นญัตติกรรมวาจาสังฆกรรม ซึ่งเป็นอีกประเภทหนึ่งที่โดยที่พระวินัยญัตติให้พระสงฆ์นั้นต้องจำพรรษาอยู่ในไตรมาสซึ่งให้สามารถตักเตือนและชี้ข้อบกพร่องแก่กันได้โดยเสมอภาคด้วยจิตใจที่ปราถนาดีซึ่งกันต่อกัน
โดยพระสงฆ์ที่ถูกตักเตือนนั้นต้องรับรู้ข้อบกพร่องของตนและสามารถที่จะนำไปปรับปรุงให้ดีขึ้น เมื่อถึงวันออกพรรษา พุทธศาสนิกชนนับว่าเป็นโอกาสที่ดีที่เข้าวัดเพื่อที่จะทำบุญบำเพ็ญกุศลให้แก่พระสงฆ์ที่จำพรรษาและก็ตั้งใจที่ปฎิบัติธรรมมาจนครบพรรษาและเมื่อออกพรรษาได้หนึ่งวัน คือวันแรม 1 ค่ำเดือน 11 ประชาชนเหล่าพุทธศาสนิกชนนั้นก็นิยมไปทำบุญตักบาตรครั้งใหญ่ที่เรียกว่าตักบาตรเทโว หรือว่า ตักบาตรเทโวโรหณะ
เป็นการทำบุญออกพรรษาเพื่อที่จะลำลึกถึงเหตุการณ์สำคัญของพุทธประวัติที่กล่าวไว้ในวันออกพรรษาและนอกจากในช่วงที่ออกพรรษานั้นก็เป็นเวลาที่ทอดกฐินกาลตามพระวินัยปิฎกดถรวาท และเป็นช่วงที่พุทธศาสิกชนนั้นได้เข้าร่วมเพื่อที่จะบำเพ็ญกุศลเนื่องในงานกฐินประจำปีตามงานวัดต่างๆและก็ถือว่าเป็นงานบำเพ็ญกุศลที่ได้บุญมากอีกงานความสำคัญของวันออกพรรษา
วันออกพรรษาคือเป็นวันที่พระสงฆ์นั้นจำพรรษาเป็นเวลามา 3 เดือนนั้นซึ่งเรานั้นต้องนับวันที่เข้าพรรษา โดยที่เรียกอีกอย่างคือวัน วันมหาปวารณา ซึ่งคำว่า ปวารณานั้นได้แปลว่า อนุญาต หรือว่า ยอมให้ ซึ่งวันออกพรรษาพระสงฆ์จะประกอบพิธีทำสังฆกรรมใหญ่ ที่เรียกว่า มหาปวารณา
ซึ่งจะเป็นวันที่พระสงฆ์จะเปิดโอกาสให้พระภิกษุว่ากล่าวตักเตือนกันได้ เพราะว่าในระหว่างที่เข้าพรรษานั้น พระสงฆ์บางรูปนั้นอาจมีข้อบกพร่องจึงทำให้มีการว่ากล่าวตักเตือนที่จะได้รู้ข้อบกพร่องของตน อีกทั้งยังเปิดโอกาสให้ซักถามข้อสงสัยซึ่งกันและกัน อีกด้วย
บั้งไฟพญานาคในคืนวันออกพรรษา
บุญบั้งไฟที่เรานั้นเคยได้ยินชื่อนั้นก็มักที่จะเกิดขึ้นในช่วงที่ออกพรรษา เนื่องมาจากในช่วงเวลานั้นมีออกซิเจนในบริเวณแม่น้ำโขงสูงที่สุดในรอบปี และก็จะทำให้มีคนนั้นเข้าไปดูบั้งไฟพญานาคในช่างนั้นเยอะมาก บุญบั้งไฟพญานาคนั้นจะพบในช่วงกลางคืนเพราะว่าจะเห็นอย่างชัดเจนว่าเป็นเหมือนดวงไฟที่ส่งแสงขึ้นมาจากน้ำเป็นดวงกลมๆซึ่งแต่ละลูกนั้นจะต่างต่างคือสีแต่งละลูกนั้นไม่เหมือนกัน